پوسیدگی دندان، آسیب دیدن با ضربه، تغییر شکل یا فاصله داشتن دندان ها از یکدیگر؛ این ها مشکلات اغلب زیبایی شناسانه ی دندان ها می باشند که در نهایت پزشک می تواند برای برطرف کردنشان روش استفاده از کامپوزیت دندان را پیشنهاد کند. مانند بسیاری دیگر از شیوه های درمانی در دندانپزشکی، این مورد هم طی سالیان تحول پیدا کرده و روز به روز به سمت کامل شدن پیش می رود. این است که انواع کامپوزیت دندان وجود دارند و بسته به شرایط، شما از یکی استفاده خواهید کرد. تلاش داریم برای افزایش سطح آگاهی شما پیش از استفاده از کامپوزیت، در ادامه به معرفی انواع کامپوزیت دندان به طور کامل پرداخته ایم.
استفاده ی کامپوزیت دندان
پیش از اینکه انواع مواد و شیوه های کامپوزیت را مرور کنیم، بهتر است یک خلاصه از موارد استفاده را بدانیم. غالب موارد استفاده از کامپوزیت دندان، ترمیم و زیبایی دندان است. در مورد پوسیدگی یا آسیب دیدن بخشی از بافت دندان، می توان محل را با استفاده از کامپوزیت پر کرد و ظاهر شبیه به دندان های اصلی را بازیافت. مثلاً بهترین دکتر کامپوزیت می تواند دندانی که پوسیده را بتراشد تا قسمت خراب شده از روی دندان کنار برود. سپس با استفاده از مواد کامپوزیت محل خالی شده را می پوشاند. در بعضی موارد هم دندان های با شکستگی کوچک یا فاصله اضافه بین دندان ها در صورت شدت نداشتن، با استفاده از کامپوزیت رفع می شود.
انواع قدیمی تر کامپوزیت دندان
مواد کامپوزیتی ابتدایی، گروه های ماکروفیل و میکروفیل بوده اند. تفاوت آن ها در اندازه ذرات سازنده است. گروه نخست از ذرات چند ده میکرونی تشکیل شده حال آنکه در میکروفیل ها غالباً با مواد چند صد نانومتری رو به رو هستیم. نقطه قوت ذرات بزرگتر، داشتن مقاومت و استحکام است. در مقابل نقطه ضعف آن ها دشواری فرآیند صیقل دادن و شکل دهی است. استفاده از هر دو مورد امروزه نادر است. گروه دیگری از مواد که پیشرفته تر از مواد مذکور می باشند اما باز هم تکنولوژی جدیدی به حساب نمی آیند، خانواد هیبریدی ها هستند.
انواع کامپوزیت دندان هیبریدی هم مانند ماکروفیل-میکروفیل بر اساس اندازه ذرات سازنده طبقه بندی می شوند. هیبریدها، میکروهیبرید ها و در نهایت نانوهیبرید انواعی هستند که وابسته به اندازه ذرات سازنده نام گذاری شده اند. مقاومت هیبرید ها در مقابل ساییدگی بشتر است در نتیجه استحکام بالاتری دارند. استفاده از این مواد هم امروزه شدت سابق را ندارد.
جدیدترین نوع کامپوزیت دندان
تکنولوژی های جدیدتری نسبت به سال های دهه نود میلادی ابداع شده اند. کامپوزیت هایی که امروزه در مطب پزشکان یافت می شود، غالباً از نوع نانوکامپوزیت اند. اندازه این نوع کامپوزیت از مرتبه چند ده نانومتر است که به فرآیند صیقل دادن کمک می کند؛ در مقابل تکنولوژی این کامپوزیت دندان به گونه ای طراحی شده که باعث می شود ذرات کوچک سازنده، تشکیل خوشه های کامپوزیت بدهند. به این معنا که در گروه های بزرگتر به یکدیگر می چسبند. نتیجه این فرآیند، داشتن یک لایه مستحکم کامپوزیت روی دندان است.
روش دیگر طبقه بندی انواع کامپوزیت دندان ، تقسیم بندی به دو گروه مایع و بسته بندی شده است. کامپوزیت های مایع قابلیت انعطاف و شکل دهی بیشتری دارند، به همین دلیل برای ترمیم دندان های جلویی مورد استفاده قرار می گیرند. در مقابل کامپوزیت های بسته بندی شده با وجود گرانروی کمتر، مقاومت بالاتری در مقابل فشار دارند. به همین دلیل نوع خوبی برای ترمیم دندان های خلفی حساب می شوند. در اصل دندان های خلفی بار اصلی جویدن غذا را بر عهده دارند، در حالی که دندان های جلویی از نظر زیبایی شناسی مهم هستند. به همین دلیل غالباً طرز رفتار دندانپزشک برای ترمیم این دو گروه متفاوت است.
استفاده از نور یا واکنش شیمیایی برای نصب کامپوزیت
کامپوزیت ها از نظر مکانیسم نصب شدن هم تفاوت دارند. یک گروه از کامپوزیت ها بعد از قرار گرفتن روی دندان نیاز به تابیدن نور آبی رنگ دارند، برای سفت شدن و پایداری. انواع دیگری از کامپوزیت دندان هم حاوی مواد شیمیایی خاصی هستند که همراه با یک کاتالیزور اقدام به واکنش های شیمیایی می کنند و در نهایت روی دندان شما ثابت می شوند.
برای استفاده از کامپوزیت دندان در عمق بیشتر هم از روش غیرمستقیم استفاده می شود. در این شیوه کامپوزیت ها بیرون از دندان ساخته می شوند. فایده آماده کردن کامپوزیت بیرون از دندان، امکان استفاده از نور قویتر برای داشتن نتیجه نهایی مستحکمتر است. کامپوزیت دندان غیر مستقیم بیشتر برای پوسیدگی های عمیق تر یا پر کردن فاصله ی بین دندان ها استفاده می شود.
بهترین کامپوزیت برای شما
همان طور که توضیح دادیم، کامپوزیت های دندان انواع گوناگونی دارند و بسته به هزینه شما و هدف از کامپوزیت، نوع آن باید توسط یک متخصص تعیین شود. کامپوزیت های بعضی اوقات به عنوان درمان موقت استفاده می شوند، مثلاً به جای ارتودنسی. گاهی هم کامپوزیت قرار است برای همیشه روی دندان باقی بماند. مثلاً پر کردن یک دندان با پوسیدگی سطحی. در سایت مانادنت شما با متخصصین ترمیم و زیبایی رو به رو هستید که سال ها تجربه ی اجرای کامپوزیت روی مراجعه کنندگان متعدد را دارند. به شما پیشنهاد می کنیم وقت را از دست ندهید و هر چه سریعتر زمان ملاقات خود را تنظیم کنید.
سوالات متداول انواع کامپوزیت دندان
- بهترین نوع کامپوزیت دندان کدام است؟
به طور خلاصه باید گفت که با توجه به پیشرفت تکنولوژی و وجود انواع مواد و روش های کامپوزیت دندان، بهترین کامپوزیت برای شما همانیست که دندانپزشکتان تجویز می کند. اما هر چه از مواد و متود های نوین استفاده کنید بهتر است. امروزه نانو کامپوزیت ها بسیار معروف هستند. - آیا می توان فاصله بین دندان ها را با کامپوزیت پر کرد؟
این کار بستگی زیادی به وضعیت کلی دندان و تجویز پزشک دارد. کامپوزیت معمولاً درمان دائمی نیست و علاوه بر اینکه نیاز به ترمیم مرتب دارد، بیشتر جنبه زیبایی شناسی را جبران می کند. به همین دلیل بهتر است نظر دندانپزشک را جویا شوید. - کامپوزیت مایع چیست؟
مواد مورد استفاده در کامپوزیت دندان دارای انواع مختلفی هستند. کامپوزیت مایع هنگام قرار گرفتن روی دندان با انعطاف بیشتر خود، امکان صیقل یافتن و شکل گرفتن بهتری دارد.